Trigonometrik fonksiyonlar arasındaki ilişkiler nelerdir?

Matematiksel analizin temel taşlarından olan trigonometrik fonksiyonlar, açılar ve kenar oranları arasındaki ilişkileri sistematik bir şekilde ortaya koyar. Bu ilişkiler, geometriden fiziğe kadar geniş bir uygulama alanında karşımıza çıkan problemlerin çözümüne ışık tutar.

18 Kasım 2025
Temel Trigonometrik Fonksiyonlar ve Tanımları

Trigonometrik fonksiyonlar, bir açının veya yayın trigonometrik oranlarını ifade eden matematiksel fonksiyonlardır. Temel trigonometrik fonksiyonlar şunlardır:
  • Sinüs (sin)
  • Kosinüs (cos)
  • Tanjan (tan)
  • Kotanjant (cot)
  • Sekant (sec)
  • Kosekant (csc)

Bir dik üçgende, dar bir açı (θ) için:
  • sinθ = karşı dik kenar / hipotenüs
  • cosθ = komşu dik kenar / hipotenüs
  • tanθ = karşı dik kenar / komşu dik kenar
  • cotθ = komşu dik kenar / karşı dik kenar
  • secθ = hipotenüs / komşu dik kenar
  • cscθ = hipotenüs / karşı dik kenar

Temel Trigonometrik Özdeşlikler

Trigonometrik fonksiyonlar arasında temel ilişkiler şunlardır:
  • Pisagor Özdeşliği: sin²θ + cos²θ = 1
  • 1 + tan²θ = sec²θ
  • 1 + cot²θ = csc²θ

Karşılıklı İlişkiler

Trigonometrik fonksiyonlar arasındaki karşılıklı ilişkiler:
  • sinθ = 1/cscθ veya cscθ = 1/sinθ
  • cosθ = 1/secθ veya secθ = 1/cosθ
  • tanθ = 1/cotθ veya cotθ = 1/tanθ

Bölüm İlişkileri

Temel trigonometrik fonksiyonlar arasındaki bölüm ilişkileri:
  • tanθ = sinθ/cosθ
  • cotθ = cosθ/sinθ

Tümler Açı İlişkileri

Tümler açılar (toplamları 90° olan açılar) arasındaki ilişkiler:
  • sin(90° - θ) = cosθ
  • cos(90° - θ) = sinθ
  • tan(90° - θ) = cotθ
  • cot(90° - θ) = tanθ

Bütünler Açı İlişkileri

Bütünler açılar (toplamları 180° olan açılar) arasındaki ilişkiler:
  • sin(180° - θ) = sinθ
  • cos(180° - θ) = -cosθ
  • tan(180° - θ) = -tanθ

Toplam ve Fark Formülleri

İki açının toplamı ve farkı için trigonometrik fonksiyonlar:
  • sin(A + B) = sinA·cosB + cosA·sinB
  • sin(A - B) = sinA·cosB - cosA·sinB
  • cos(A + B) = cosA·cosB - sinA·sinB
  • cos(A - B) = cosA·cosB + sinA·sinB
  • tan(A + B) = (tanA + tanB)/(1 - tanA·tanB)
  • tan(A - B) = (tanA - tanB)/(1 + tanA·tanB)

Çift ve Yarım Açı Formülleri

Çift ve yarım açılar için trigonometrik ifadeler:
  • sin2θ = 2sinθ·cosθ
  • cos2θ = cos²θ - sin²θ = 2cos²θ - 1 = 1 - 2sin²θ
  • tan2θ = 2tanθ/(1 - tan²θ)
  • sin(θ/2) = ±√[(1 - cosθ)/2]
  • cos(θ/2) = ±√[(1 + cosθ)/2]
  • tan(θ/2) = ±√[(1 - cosθ)/(1 + cosθ)] = sinθ/(1 + cosθ) = (1 - cosθ)/sinθ

Trigonometrik Fonksiyonların Periyodik Özellikleri

Trigonometrik fonksiyonlar periyodiktir ve belirli aralıklarla aynı değerleri alırlar:
  • sin(θ + 2πk) = sinθ (periyot: 2π)
  • cos(θ + 2πk) = cosθ (periyot: 2π)
  • tan(θ + πk) = tanθ (periyot: π)
  • cot(θ + πk) = cotθ (periyot: π)

Trigonometrik Fonksiyonların Grafik Özellikleri

Trigonometrik fonksiyonların grafikleri arasında da ilişkiler bulunur:
  • sinüs ve kosinüs grafikleri birbirine göre π/2 kadar ötelenmiştir
  • tanjant ve kotanjant grafikleri birbirine göre π/2 kadar ötelenmiştir
  • sinüs grafiği orijine göre tektir (sin(-θ) = -sinθ)
  • kosinüs grafiği y-eksenine göre çifttir (cos(-θ) = cosθ)

Bu trigonometrik ilişkiler, matematik problemlerini çözmek, fiziksel sistemleri modellemek ve mühendislik uygulamalarında temel oluşturmak için hayati öneme sahiptir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Trigonometri Nedir?
Trigonometri Nedir?
Popüler İçerikler
Trigonometri Grafik
Trigonometri Grafik
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Trigonometri Türevi Nedir?
Trigonometri Türevi Nedir?
Trigonometri 5 Ters Dönüşüm Formülleri
Trigonometri 5 Ters Dönüşüm Formülleri
Trigonometri 4 Trigonometrik Denklemler
Trigonometri 4 Trigonometrik Denklemler
Trigonometri Dönüşüm Formülleri Nelerdir?
Trigonometri Dönüşüm Formülleri Nelerdir?
Trigonometri Sıralama Örnek Soruları
Trigonometri Sıralama Örnek Soruları
;